Muskus- en beverratten graven uitgebreide gangenstelsels in dijken en oevers en vormen daardoor een bedreiging voor de waterveiligheid. Uit onderzoek blijkt dat de bestrijdingsstrategie 'terugdringen tot de landsgrens' het meest effectief is. Het beheer is een wettelijke taak van de waterschappen.
De waterschappen doen ervaring op met meer diervriendelijke vangmethoden. Ook wordt geïnvesteerd in de verdere professionalisering door opleidingen, een uniforme vangstregistratie en wordt onderlinge samenwerking en kennisuitwisseling gestimuleerd.
Naast graverij door muskus- en beverratten graven ook bevers steeds meer in waterkeringen. De bever staat echter op de lijst van bedreigde diersoorten en wordt bovendien beschermd door de Wet Natuurbescherming. Maar als de waterveiligheid in het geding is, moeten de waterschappen wel maatregelen nemen. Over de wijze waarop wordt overlegd met de betrokken overheden en met de organisaties die zich inspannen om bevers weer terug in Nederland te krijgen.
De waterschappen zijn in 2013 met een grootschalig wetenschappelijk onderzoek gestart, waarin onder andere onderzocht is hoe de muskusrattenbestrijding goedkoper, effectiever en diervriendelijker kan. In 2017 is het veldwerk van de Veldproef Muskusratten afgerond. De resultaten van het onderzoek hebben samen met de monitoringsresultaten over 2016 en 2017 de basis voor de toekomstige bestrijdingsstrategie gevormd.
De uitkomsten van de veldproef zijn meegenomen in de langetermijnvisie voor het muskusrattenbeheer in de studie 'Toekomst van het muskusrattenbeheer in Nederland – de mogelijkheden onderzocht'. Deze studie vormde de basis voor de bestrijdingsstrategie 'terugdringen tot de landsgrens' waarmee de waterschappen op 14 juni 2019 unaniem hebben ingestemd.
De doelstelling van de waterschappen voor de muskusrat is 'terugdringen tot de landsgrens' en die situatie vervolgens te consolideren (tegenhouden aan de landsgrens om herkolonisatie in Nederland te voorkomen). Voor de beverrat is terugdringen tot de landsgrens al gerealiseerd, hier is de doelstelling: 'tegenhouden aan de landsgrens ter voorkoming van herkolonisatie van het binnenland'.
Voor meer informatie over muskus- en beverrattenbestrijding kunt u contact opnemen met de Unie van Waterschappen.
In 2024 zijn er door de 21 waterschappen meer muskus- en beverratten gevangen in Nederland. Ze vormen een risico voor onze veiligheid door graverij in dijken, kades en de natuur. Landelijk (per regio zijn de vangsten verschillend) zijn er in 2024 bijna 15.000 meer muskusratten gevangen, een stijging van 29 procent ten opzichte van 2023. Het aantal beverratvangsten in 2024 bedroeg 1.862, een toename van 13 procent ten opzichte van 2023.
De stijging van het aantal vangsten komt door meer inzet van bestrijders van de 21 waterschappen. Ook is er sprake van meer instroom uit met name Duitsland door de lange periodes van hoog water in de winter en het voorjaar van 2024. Door het hoge water werden holen onbereikbaar, waardoor veel muskus- en beverratten door de sterke waterstroming stroomafwaarts, in ons land, hun heil zochten. Het grootste deel van de muskus- en beverratten is daar direct door de waterschappen in de grenszone gevangen.
Muskus- en beverratten komen van nature niet voor in Nederland, ze zijn hier door menselijk handelen beland. Ook hebben de dieren bij ons nauwelijks natuurlijke vijanden. De waterschappen bestrijden de dieren omdat ze schade brengen aan waterkeringen en oevers, door holen en gangenstelsels in dijken te graven. Zo veroorzaken ze verzakkingen in dijken en kades. In het ergste geval kan een dijk of kade doorbreken waardoor er dorpen of zelfs steden onder water lopen. Muskus- en beverratten vormen ook een bedreiging voor de biodiversiteit. Ze staan daarom allebei op de Europese lijst van Invasieve soorten. Ze eten planten als riet en lisdodde weg, en verdringen daardoor inheemse diersoorten zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook de muskus- en beverratten hun leefomgeving hebben.
In 2024 zijn er in totaal 65.811 muskusratten door de 21 waterschappen gevangen. Dat is een toename in vangsten van bijna 15.000 dieren, wat een stijging van 29 procent is ten opzichte van 2023. Er zijn grote regionale verschillen. In de grensgebieden zijn meer dieren gevangen die ons land binnenzwommen via rivieren en beken uit de buurlanden. Door langs de Duitse landsgrens muskusratten direct te vangen voorkomen de waterschappen dat deze dieren zich in Nederland vestigen en lege gebieden opnieuw bezetten. In gebieden in het westen van het land zijn opnieuw meer muskusratten gevangen. Om in deze gebieden uiteindelijk ook een daling in de muskusratpopulatie te bereiken, moeten hier eerst zoveel mogelijk muskusratten gevangen worden. Dit heeft een stijging in vangsten tot gevolg. In andere gebieden heeft de daling van muskusratvangsten zich doorgezet.
Bij de beverrat is het in 2013 al gelukt om ze terug te dringen naar de landsgrens: Nederland heeft geen eigen populatie beverratten meer. Ruim 95 procent van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland. Als gevolg van opeenvolgende zachte winters en een minder goed georganiseerde bestrijding is de beverratpopulatie in Duitsland nog steeds omvangrijk. Het aantal beverratvangsten langs de grens in Nederland is met 13 procent toegenomen: in 2024 werden er 1.862 beverratten gevangen. Door de beverratten direct langs de grens te vangen, voorkomen de waterschappen dat ze zich opnieuw over het hele land verspreiden.
Bestuurder Vincent Lokin van de Unie van Waterschappen: “Ongeveer 3500 kilometer aan dijken beschermen Nederland tegen overstromingen: van de zee, grote rivieren, meren en plassen. Mede door extremer weer wordt de druk op onze dijken in de toekomst nog groter. Het voorkomen van graverij door muskus- en beverratten blijft daarom een belangrijke taak voor de ruim 400 gespecialiseerde muskus- en beverratbestrijders van de 21 waterschappen. De muskus- en beverratbestrijders van de waterschappen werken steeds meer samen. Dit draagt bij aan het gezamenlijke doel om in 2034 geen (levensvatbare) populatie muskusratten meer te hebben in Nederland. Dat is het geval als er in het binnenland minder dan 500 muskusratten per jaar worden gevangen. Europese afspraken over professionele bestrijding van muskus- en beverratten komen helaas nog onvoldoende van de grond. De instroom vanuit het buitenland door het hoge water laat zien dat dit voor Nederland wel belangrijk is. De waterschappen willen zowel landelijk als regionaal inzetten op intensievere grensoverschrijdende samenwerking”.
Afgelopen jaar vingen de waterschappen meer muskus- en beverratten dan het jaar ervoor. De knaagdieren vormen een risico voor onze waterveiligheid doordat ze holen en gangen graven in dijken en de natuur.
In 2023 zijn er ruim 2.500 meer muskusratten gevangen, een stijging van vijf procent ten opzichte van 2022. Het aantal beverratvangsten in Nederland is in 2023 toegenomen tot 1.645, een toename van 45 procent ten opzichte van 2022. De vangsten verschillen per regio. Het werk van de bijna vierhonderd gespecialiseerde muskus- en beverratbestrijders van de waterschappen blijft van groot belang.
Van nature komen muskus- en beverratten niet voor in Nederland. Ze zijn hier door menselijk handelen beland en hebben hier nauwelijks natuurlijke vijanden. De dieren worden bestreden omdat ze holen, gangen en nesten graven en daardoor schade brengen aan waterkeringen en oevers. Zo veroorzaken ze verzakkingen in dijken en kades. In het ergste geval kan een dijk of kade doorbreken waardoor er dorpen of zelfs steden onder water lopen.
"Ongeveer 3500 kilometer aan dijken beschermen Nederland tegen overstromingen", zegt Jeroen Haan, bestuurder van de Unie van Waterschappen. "Van de zee, grote rivieren, meren en plassen. Mede door het veranderende klimaat wordt de druk op onze dijken (zoals bijvoorbeeld tijdens het hoge water eind 2023) in de toekomst nog groter. Het voorkomen van graverij door muskus- en beverratten blijft daarom een belangrijke taak van de waterschappen."
In 2023 vingen de waterschappen in totaal 51.043 muskusratten. Dat is een toename in vangsten van 2.596 dieren, wat een stijging van vijf procent is ten opzichte van 2022. De regionale verschillen zijn groter geworden. In gebieden met veel muskusratten zijn er opnieuw meer muskusratten gevangen door extra inzet van de muskusratbestrijders.
Om in deze gebieden uiteindelijk ook een daling in de muskusratpopulatie te bereiken, moeten hier eerst zoveel mogelijk muskusratten worden gevangen. Dit heeft een stijging in vangsten tot gevolg. In andere gebieden zet de ingezette daling van muskusratvangsten juist door. Langs de landsgrens proberen de waterschappen de instroom van muskusratten direct weg te vangen. Zo wordt geprobeerd het binnenland uiteindelijk vrij van muskusratten te krijgen.
Bij de beverrat is het al gelukt om ze terug te dringen naar de landsgrens. Nederland heeft geen eigen populatie beverratten meer. Ruim 95 procent van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland. Als gevolg van opeenvolgende zachte winters en een minder goed georganiseerde bestrijding is de beverratpopulatie in Duitsland nog steeds omvangrijk. Het aantal beverratvangsten langs de grens in Nederland is met 45 procent toegenomen: in 2023 werden er 1.645 beverratten gevangen. Door de beverratten direct langs de grens te vangen, wordt voorkomen dat ze zich opnieuw over het hele land verspreiden.
De bijna vierhonderd gespecialiseerde muskus- en beverratbestrijders van de waterschappen werken intensief met elkaar samen. Zo werd er in het najaar van 2023 een grote vangactie in de Krimpenerwaard gehouden. Muskusratbestrijders uit het hele land hebben in de Krimpenerwaard geholpen om muskusratten te vangen. Dit draagt bij aan het gezamenlijke doel om in 2034 geen (levensvatbare) populatie muskusratten meer te hebben in Nederland. Dat is het geval als er in het binnenland minder dan vijfhonderd muskusratten per jaar worden gevangen.
Muskus- en beverratten vormen ook een bedreiging voor de biodiversiteit. De dieren staan daarom allebei op de Europese lijst van Invasieve soorten. Ze eten planten als riet en lisdodde weg, en verdringen daardoor inheemse diersoorten zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook de muskus- en beverratten hun leefomgeving hebben.
Sinds de herintroductie groeit de beverpopulatie en verspreiden ze zich verder door Nederland. Bevers zijn beschermde dieren in heel Europa, dus ook in Nederland. Ze hebben voor- en nadelen voor waterkwaliteit en veiligheid. Zo verhogen bevers de biodiversiteit doordat ze water vasthouden met hun dammen. Helaas veroorzaken ze ook schade en brengen ze de waterveiligheid in gevaar. Wanneer dit het geval is, grijpen de waterschappen in volgens een beverprotocol en een door de provincie verleende ontheffing. De waterschappen willen dat er landelijk beleid komt voor de beveraanpak.
> Lees meer over muskus- en beverrattenbeheer
Waterschap Hunze en Aa’s is in hoger beroep door het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden opnieuw vrijgesproken van het opzettelijk doden en/of vangen van bevers door de manier waarop muskus- en beverratten bestreden worden.
Eind 2020 werd het waterschap door de rechtbank in Groningen na een dagvaarding door de Officier van Justitie vrijgesproken. De Officier van Justitie stelde daarop een hoger beroep in.
De zitting in hoger beroep was op 15 maart 2022. Het waterschap heeft toen opnieuw bestreden dat er sprake zou zijn van het opzettelijk vangen van bevers. Bij de bestrijding van muskus- en beverratten wordt gewerkt volgens de Gedragscode Wet natuurbescherming voor waterschappen.
Lees het bericht van waterschap Hunze en Aa's
Een van de onderdelen van het Life MICA-project is een onderzoek naar de onderlinge verwantschap van muskusratten. Daarmee kunnen migratieroutes worden bepaald. In de periode februari 2020 – februari 2021 hebben muskusratbestrijders in Nederland, België en Duitsland staartpunten van dode muskusratten verzameld voor dit onderzoek.
Centraal in het onderzoek staat de muskusratpopulatie in de provincie Friesland. In Friesland en in een zone daaromheen zijn monsters verzameld. Als referentie zijn er ook monsters verzameld in Duitsland (Vechte), Vlaanderen, Rivierenland en Tiengemeten.
DNA-analyse kan helpen om de oorsprong van muskusratten te bepalen. Daartoe wordt een muskusrat genetisch gekarakteriseerd. Er wordt een uniek individueel genetisch 'profiel' bepaald. Dat wordt vervolgens vergeleken met een referentiecollectie van profielen van muskusratten uit diverse mogelijke brongebieden.
Zo kan worden gekeken bij welke populatie het DNA van deze muskusrat het beste aansluit. Deze populatie kan dan als de meest waarschijnlijke bron worden gezien. Wel onder de aanname dat alle mogelijke bronnen in de referentiecollectie waren opgenomen en dat zij genetisch gezien voldoende van elkaar verschillen. Er moeten voldoende ruimtelijke verschillen in genetische samenstelling aanwezig zijn. Toepassing van deze methode vereist dus een referentiecollectie met een goede ruimtelijke dekking in het hele gebied van waaruit muskusratten naar Friesland zouden kunnen zijn gekomen.
Er zijn 3 onderzoeksvragen geformuleerd voor het onderzoek:
> Lees de rapportage Bronherkenning voor Friese muskusratten> Meer over Life MICA
De daling van de muskusratvangsten zet ook in 2021 door. De muskusrattenpopulatie neemt verder af en daardoor vangen de waterschappen minder muskusratten. In 2021 zijn er 44.995 muskusratten gevangen. Dat is een daling van 6 procent ten opzichte van 2020.
Het aantal beverratvangsten is met 1 procent toegenomen: in 2021 werden er 1.356 beverratten gevangen. Muskus- en beverratten vormen een risico voor dijken en de natuur. Het doel is om de muskusratten terug te dringen naar de landsgrenzen.
Er zijn regionaal grote verschillen in de muskusratvangsten, maar de landelijke trend is dat de ingezette daling zich voortzet. Langs de grens met Duitsland is er sprake van instroom van muskusratten. Het doel van de strategie muskusratten is om het binnenland vrij van muskusratten te krijgen. In de grenszone wordt getracht de instroom van muskusratten direct weg te vangen.
Nederland heeft geen eigen populatie beverratten. Ruim 95 procent van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland. Door de zachte winters en een minder goed georganiseerde bestrijding is de beverratpopulatie in Duitsland sterk gegroeid. Dit heeft tot gevolg dat de instroom van beverratten naar Nederland toeneemt. Door de beverratten direct langs de grens te vangen, wordt voorkomen dat deze zich over het gehele land verspreiden.
Muskus- en beverratten komen van nature niet voor in Nederland, ze zijn hier door menselijk handelen beland. De dieren hebben bij ons nauwelijks natuurlijke vijanden. Muskus- en beverratten zijn schadelijk omdat ze holen en gangen in oevers en dijken graven. Ook maken ze nestkommen met uitgebreide ondergrondse gangenstelsels. Zo veroorzaken ze verzakkingen in dijken en kades. In het ergste geval kan een dijk of kade doorbreken en een polder onder water lopen.
De muskus- en beverrat staan allebei op de Europese lijst van Invasieve soorten vanwege de bedreiging die ze vormen voor de biodiversiteit. Ook eten ze planten als riet en lisdodde weg, en verdringen ze daardoor inheemse diersoorten zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook de muskus- en beverratten hun leefomgeving hebben.
De waterschappen hebben bijna 400 gespecialiseerde muskus- en beverratbestrijders in dienst. Zij assisteren naast hun bestrijdingswerkzaamheden bij het herstellen van graverij van bevers in dijken. Ook leveren ze een bijdrage aan de inventarisatie van de verspreiding van otters en bevers in Nederland.
De autosampler is een GPS-geassisteerd automatisch bemonsteringsapparaat dat speciaal ontwikkeld is voor de monitoring van oppervlaktewater op de aanwezigheid van muskus- en beverratten. Deze techniek is genomineerd voor de Waterinnovatieprijs 2021.
Om muskus- en beverratten sneller en gevoeliger te kunnen lokaliseren, is een methode ontwikkeld gebaseerd op environmental DNA (eDNA). Deze methode gaat uit van het vlakdekkend bemonsteren van het watersysteem in trajecten van 5 km.
Om het bemonsteren kosteneffectief te maken is de autosampler ontwikkeld. De autosampler bemonstert 0,5 liter water over een 5 km-traject, maar kan daarnaast ook ingesteld worden op andere afstanden en bemonsteringsintervallen. Het apparaat is robuust en gebruiksvriendelijk, en geschikt voor varen, lopen en bemonsteren met een varende of vliegende drone.
De toepassing van eDNA in de muskusbestrijding heeft een aantal voordelen:
De autosampler is ontwikkeld voor het opsporen van muskus- en beverratten en wordt inmiddels ook al ingezet om bevers te monitoren. In de toekomst kan de autosampler ook gebruikt worden voor andere in het water levende soorten.
Op de website van de Waterinnovatieprijs kan gestemd worden voor de publieksprijs van de Waterinnovatieprijs.
In de winter van 2019 besteedde het tv-programma EenVandaag aandacht aan het vangen van muskusratten met DNA-techniek.
Nu de muskusrat schaarser wordt, zijn de rattenvangers steeds meer tijd kwijt aan het opsporen van de beestjes. Dat opsporen wordt nu veel makkelijker met een fonkelnieuwe techniek: E-DNA, ofwel environmental DNA.
Maar hoe werkt het? Dat zie je in deze video van EenVandaag.
De daling in het terugdringen van de muskusratten zet ook in 2020 door. De muskusrattenpopulatie neemt verder af en daardoor vangen de waterschappen minder muskusratten. In 2020 zijn er 47.772 muskusratten gevangen. Dat is een daling van 5% ten opzichte van 2019. Het aantal beverratvangsten is met 12% toegenomen: in 2020 werden er 1.344 beverratten gevangen.
Nederland heeft geen eigen populatie beverratten. Ruim 95% van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland. Door de zachte winters van de afgelopen jaren is de beverratpopulatie in Duitsland sterk gegroeid, met als gevolg een toenemende instroom van beverratten naar Nederland. Door de beverratten direct langs de grens te vangen, wordt voorkomen dat deze zich over heel Nederland verspreiden.
Muskus- en beverratten komen van nature niet voor in Nederland. Ook hebben de dieren bij ons geen natuurlijke vijanden, ze zijn hier door menselijk handelen beland. De dieren worden bestreden omdat ze schade bren-gen aan waterkeringen en oevers. Muskus- en beverratten zijn schadelijk omdat ze holen en gangen in dijken graven. Ook maken ze nesten met uitgebreide ondergrondse gangenstelsels. Zo veroorzaken ze verzakkingen in dijken en kades. In het ergste geval kan een dijk of kade doorbreken en een polder onder water lopen.
De muskus- en beverrat staan beide op de Europese lijst van Invasieve soorten vanwege de bedreiging die ze vormen voor de biodiversiteit. Ook eten ze planten als riet en lisdodde weg, en kunnen ze inheemse diersoorten verdringen zoals de zwarte stern, de roerdomp en de kleine karekiet. Deze vogels leven in het riet, waar ook muskus- en beverratten hun leefomgeving hebben.
Het gaat goed met het terugdringen van de muskusrat. Afgelopen jaar werden er in ons land 3.192 minder gevangen dan in 2018. Dat is een daling van 6%. Volgens de Unie van Waterschappen is dat een teken dat de waterschappen op koers zijn om de populatie onder controle te krijgen.
De waterschappen vangen minder muskusratten, omdat er steeds minder zijn. Waar twee jaar geleden nog 53.511 muskusratten werden gevangen, zijn dat er in 2019 nog maar 50.319. Het aantal gevangen muskusratten laat al jaren een dalende lijn zien. Dit is een gevolg van grote inspanningen en een actieve vangststrategie van de waterschappen.
Muskusratten zijn knaagdieren van zo’n anderhalve kilo. Van oudsher horen ze niet in Nederland thuis. Het dier heeft bij ons geen natuurlijke vijanden en is door menselijk handelen hier beland. Muskusratten, maar ook beverratten, zijn schadelijk voor onze dijken en de biodiversiteit. Ze maken bijvoorbeeld holen en gangen in dijken. De waterschappen hebben bijna 400 gespecialiseerde muskus- en beverratbestrijders in dienst. Als zij er niet waren, zou de populatie snel toenemen.
Dit jaar gaan de waterschappen nieuwe (vang-)technieken uittesten. Zo worden met slimme vallen, die uitgerust zijn met beeldherkenning, alleen muskus- en beverratten gevangen. Dit voorkomt bijvangst van andere dieren. Met environmental DNA-technieken (eDNA) kunnen DNA-sporen van de dieren worden gevonden in watermonsters. Daarmee wordt bepaald of er muskusratten of beverratten in het gebied zijn, en zo ja, waar ze zich bevinden.
Het aantal beverratten nam in 2019 af met 14%; er werden er 1.197 gevangen. Bij beverratten is het de waterschappen in Nederland al gelukt om ze terug te dringen tot de landsgrenzen. Ruim 95% van de vangsten vindt plaats direct langs de grens met Duitsland, waar de beverrat nu vooral vandaan komt. Door de zachte winters van de afgelopen jaren is de beverratpopulatie in Duitsland sterk gegroeid, waardoor er ook steeds meer naar ons toe komen. Door de knaagdieren direct langs de grens te vangen voorkomen onze waterschappen dat ze zich over heel Nederland verspreiden.
Muskusratten worden voortaan tot aan de landsgrens teruggedrongen. Dat heeft de Unie van Waterschappen tijdens de ledenvergadering op 14 juni besloten.
Dat verkleint het risico op graafschade in dijken en oevers. Zo blijft Nederland beschermd tegen het water.
"Uit uitvoerig wetenschappelijk onderzoek blijkt dat deze bestrijding van muskusratten een positief effect heeft op de biodiversiteit," zegt Patrick Poelmann, voorzitter van de bestuurlijke Commissie Muskus- en Beverratten. Muskusratten behoren tot de top 5 van dieren met de grootste impact op ecosystemen. Ze eten planten zoals riet en lisdodde weg, en dat is slecht voor de biodiversiteit.
In de oude strategie werd de populatie muskusratten ‘laag’ gehouden, met een landelijke doelstelling van niet meer dan 15 muskusratvangsten per 100 kilometer watergang. Met de nieuwe aanpak willen de waterschappen het binnenland van Nederland muskusratvrij krijgen. Het duurt ongeveer 12 tot 15 jaar om dat te bereiken.
Waterschappen zorgen voor veilige dijken en kades om overstromingen te voorkomen. Onderdeel van die taak is het bestrijden van muskusratten die door het graven van gangen en holen schade aan de dijken kunnen veroorzaken. De onderzoeken die hiervoor de afgelopen jaren zijn uitgevoerd worden hieronder kort toegelicht. Van oudere onderzoeken zijn de rapporten beschikbaar op de pagina Documenten.
De Veldproef Muskusratten is een landelijk wetenschappelijk onderzoek naar de noodzaak en de effectiviteit van het muskusrattenbeheer. De veldproef onderzocht of de bestrijding van muskusratten gerichter, goedkoper en met minder dierenleed kan. De veldproef startte in 2013 en duurde 3 jaar. Vervolgens volgde een periode waarin de gegevens werden geanalyseerd.
In de Veldproef Muskusratten zijn 3 vormen van bestrijding uitgetest in verschillende gebieden in Nederland: jaarrondbestrijding, seizoensbestrijding en objectbescherming. Bij objectbescherming wordt uitsluitend bestreden rond objecten als dijken, gemalen en sluizen. Uit het onderzoek blijkt duidelijk dat jaarrondbestrijding (bestrijding het hele jaar door) het meest effectief is om de populatie klein te houden.
In Nederland worden muskusratten intensief bestreden. De bestrijding is een middel om de (water)veiligheid te waarborgen, door graverij in dijken, waterkeringen en andere infrastructuur te voorkomen. Tot in het vorige decennium was het echter een onbeantwoorde vraag of de hoeveelheid schade wel gerelateerd is aan de aanwezige aantallen muskusratten.
Tussen 2013 en 2016 zijn daarom de omvang en aantallen van schades die zijn toe te wijzen aan graverij door muskusratten systematisch gekwantificeerd in 117 representatieve 5 km hokken. Geconcludeerd is dat er voor zowel grote als kleine schades een relatie is met de vangsten ter plaatse in de afgelopen 6 jaar. Ook is vastgesteld dat verschillende soorten standaard bankbeschermingsconstructies niet effectief waren tegen graverij door muskusratten.
Lees het artikel dat hierover is verschenen in het (Engelstalige) tijdschrift Lutra.
In de veldproef is een goed populatiemodel gemaakt waardoor nauwkeurigere voorspellingen gedaan kunnen worden over hoe de muskusratpopulatie zich ontwikkelt. De uitkomsten van de veldproef zijn meegenomen in de langetermijnvisie voor het muskusrattenbeheer in de studie ‘Toekomst van het muskusrattenbeheer in Nederland – de mogelijkheden onderzocht’. Deze studie vormde de basis voor de bestrijdingsstrategie ‘terugdringen tot de landsgrens’ waarmee de waterschappen op 14 juni 2019 unaniem ingestemd hebben.
Het onderzoek werd begeleid door een consortium onder leiding van ecologisch adviesbureau Altenburg & Wymenga in opdracht van de waterschappen en de Unie van Waterschappen. Overige deelnemers in het consortium waren de Wageningen University & Research, de Universiteit van Amsterdam en de Zoogdiervereniging.
Hieronder zijn de documenten te downloaden over de Veldproef Muskusratten en de Langetermijnvisie.
Het werk van de bestrijders wordt in een landelijke vangstregistratie vastgelegd. Muskusrattenvangers kunnen gegevens direct in het veld invoeren. De ontwikkelingen kunt u nalezen in de jaarverslagen.
Hoe gevaarlijk is een gangenstelsel voor een dijk? Hoeveel economische schade veroorzaken muskus-en beverratten? Kan het werk effectiever worden ingericht? Vragen die zijn onderzocht en vastgelegd in diverse rapporten.
Overige informatie over muskusrattenbestrijding in Nederland.
Dit is een website van de Unie van Waterschappen.
Mireille Noorlander
Sjoerd van der Helm
Julius Keijzer, Vectrus Internet
Unie van Waterschappen, gevestigd aan Koningskade 40, 2596AA Den Haag, is verantwoordelijk voor de verwerking van persoonsgegevens via de website muskusrattenbestrijding.nl zoals weergegeven in deze privacy.
Privacy (pdf)
Voorwaarden (pdf)
De website muskusrattenbestrijding.nl is voldoet niet aan de wettelijke verplicht Besluit digitale toegankelijkheid. Loopt u tegen een toegankelijkheidsprobleem aan? Of heeft u een vraag of opmerking over toegankelijkheid? Neem dan contact op via redactie@uvw.nl
Bent u niet tevreden met de manier waarop uw klacht is behandeld? Of hebben we niet op tijd gereageerd? Dan kunt u contact opnemen via www.nationaleombudsman.nl/klacht-indienen/uw-klacht.
Waterschap Zuiderzeeland: 0320 – 274 911 Waterschap Scheldestromen: 088 – 246 10 00 Wetterskip Fryslân: 058 – 292 22 22 Waterschap Limburg: 088 – 88 90 100
Drents Overijsselse Delta: 088 – 233 12 00 Vechtstromen: 088 – 220 33 33 Hunze en Aa’s: 0598 – 69 38 00 Noorderzijlvest: 050 – 304 89 11
Waterschap Brabantse Delta (076 – 564 10 00) voert dit uit voor de waterschappen:
Aa en Maas Brabantse Delta De Dommel
Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (030 – 634 57 00) voert dit uit voor de waterschappen:
Hollands Noorderkwartier Rijnland Delfland Schieland en de Krimpenerwaard Amstel, Gooi en Vecht De Stichtse Rijnlanden
Waterschap Rivierenland (0344 – 64 90 90) voert dit uit voor de waterschappen:
Rivierenland Hollandse Delta Rijn en IJssel Vallei en Veluwe